Sentir antes que contar
| Manuel Xestoso |
Á hora de se enfrontar a un espectáculo de danza, non sempre é aconsellable buscar a narrativa que xustifica ás coreografías. Deixarse levar polas suxestións provocadas pola actividade física dos bailaríns pode ser un enfoque que libere de prexuízos o goce da obra e que estimule novas lecturas que a enriquezan. A proposta presentada por Janet Novás na sala Ingrávida podería ser un bo exemplo: existe unha trama expositiva relacionada coa morte e o dó que, supostamente, lle outorga sentido ao que vemos no escenario; pero prescindir desa información incrementa a riqueza semántica da montaxe.
En realidade, trátase dunha función máis próxima ao laboratorio creativo que a un espectáculo convencional e, quizais por esa razón, a parte narrativa é precisamente a menos sólida. Hai un primeiro cadro –unha especie de play-back doméstico do tema Feelings interpretado por Nina Simone– que resulta excesivamente longo: se nun principio cumpre a súa función de mergullar ao espectador no ton emocional da obra, a prolongación ameaza con desactivar a súa atención.
Mais é no corpo central do espectáculo no que Novás logra crear unha paisaxe dunha relevante densidade simbólica. Mediante un perspicaz emprego de recursos coreográficos e dramáticos, a artista logra transmitir dun xeito nítido a sensación de que a súa personaxe trata de defenderse fisicamente dunha ameaza que, en realidade, procede do seu interior. Crea así unha impresión de vulnerabilidade e desvalemento que vai máis alá do sentimento de perda para atopar matices interpretativos que apelan á introspección e que poden chegar a atinxir o existencial.
Existe un traballo técnico de altura –un estilo propio formado por elementos como a xestualidade compulsiva e a investigación nos equilibrios– do que, non obstante, non se fai alarde: está posto ao servizo da dramaturxia dun xeito honesto e cun tempo escénico que se axusta ás necesidades expresivas do que se quere contar. A propia natureza de ensaio que ten esta peza obriga a vela coma proceso en tránsito, incompleto; mais o movemento explícase sobradamente por si mesmo.
Os contrastes na banda sonora están moi ben utilizados para explicar as coordenadas de clima anímico nas que se move a función. E ao final, un ruído de distorsións electrónicas que o invade todo dá a medida da conmoción afectiva á que acabamos de asistir.
Feelings de Janet Novás
Dirección e interpretación: Janet Novás
Música: Nina Simone e Sergei Rachmaninoff
Sala Ingrávida, Porriño, 20 de decembro de 2014.
