Desde hai máis de 20 anos, Burgos conta cun Centro de Creación Escénica que dá a benvida a representantes da vangarda teatral, enchendo os seus espazos de actividades ao longo do ano. Con todo, hoxe, máis que nunca, é necesario dar visibilidade á actividade deste espazo e a súa traxectoria ata agora, pois segue a ser descoñecido para gran parte da cidadanía.
Ata finais dos 90, principios do 2000, La Parrala foi o Colexio Eugenio Isasi, un edificio único desde que se fundou en 1973, cun trazado moi orixinal en forma de bicicleta, con todos os espazos necesarios para o seu funcionamento repartidos entre as rodas. Nos anos de máximo esplendor, o colexio contaba cuns 500 alumnos e alumnas, a maioría fillas de traballadores da xa pechada fábrica Cellophane. Os colexios públicos da contorna foron acollendo ás crianzas ata que finalmente, o colexio pechou e quedou baleiro, agardando a chegada dos grupos de teatro no ano 2002.
Para chegar ata o momento de ter un espazo público autoxestionado por unha comunidade de 33 compañías dedicadas ás artes escénicas, percorreuse un longo camiño. A idea xurde no ano 1999 cando Luis Marcos, concelleiro de Cultura de Burgos, convoca ás compañías da cidade para coñecer as inquedanzas, problemas e necesidades dos seus representantes. Todos os grupos que existían naquel momento coincidiron en que a principal preocupación era a falta de espazos de creación cunhas mínimas condicións para desempeñar a profesión. Como resposta, nese momento créase a Asociación de Artes Escénicas de Burgos, que aglutina desde hai 25 anos á maioría de grupos profesionais e amadores da cidade. Esta asociación xestiona desde 2002 o edificio do colexio, cedido polo Concello de Burgos.
As propias compañías restauraron o edificio e acondicionaron o espazo, pois estaba nun estado lamentable. O proxecto era moi ambicioso. Incluía salas de ensaio, almacéns, oficinas, lavandería, un taller de costura, un taller de escenografía, un taller de limpeza, un estudo de gravación e un espazo de exhibición. A parte máis importante, a que dá o seu nome desde hai unha década a un dos festivais anuais é o Xardín Escénico, un espazo ao ar libre que conta cun propio escenario exterior.
O Centro de Creación Escénica de Burgos é un proxecto moi apaixonante, mais ás veces tamén supón un desgaste para as compañías. A instalación foise comendo á asociación, como soe pasar nunha casa que sempre dá traballo e onde sempre hai algo pendente de arranxar. Unha casa moi grande con moitos e distintos habitantes, cada un cos seus horarios, necesidades e capacidades. Calquera persoa que vivise nun piso compartido pode entender que a convivencia non é sempre doada.
Non obstante, La Parrala resiste contra vento e marea e segue medrando, mellorando e aprendendo, seguindo uns principios básicos de boa relación, respecto e compañeirismo entre os grupos. Como é natural, todo isto implica unha xestión de calendarios, de horarios e un regulamento de uso interno que complemente os estatutos da asociación. Xorde así, a oficina do centro. Todo o que se formula nas asembleas cobra vida e execútase grazas ao traballo conxunto da responsable da oficina e das moitas e distintas comisións que se ocupan da organización de eventos, labores de mantemento e obras, elaboración de proxectos e moito máis. Nos últimos anos, a persoa encargada da oficina é Marta López, da compañía Marta Luna e desde hai uns meses comparte o espazo cunha xestora cultural en prácticas, Tea Tzvetkova, grazas á colaboración da Universidade de Burgos, agardando manter esta relación no futuro.
Segundo se avanza polo corredor circular do interior do edificio (actualmente cunha roda menos), atopamos a cada paso escenografías, escoitamos voces, narracións, danza contemporánea, monicreques, acrobacias, malabarismos, experimentando coa luz e a música, probando e cosendo vestiarios, incluso podemos facer unha visita ao único titiriscopio onde se poden ver obras de teatro en miniatura con monicreques como actores.
O Centro de Creación Escénica de Burgos consegue, a partir dun mesmo espazo, producir unha proposta cultural moi ampla e apta para públicos moi diversos, algo case que imposible noutros lugares da rexión, ou incluso da península, conseguido grazas a un traballo sólido de máis de 20 anos. Ademais, os “parraleros” non sempre están sós, ás veces os acompañan as rodaxes de películas e curtametraxes, os castings, a música en directo e os artistas convidados que ofrecen talleres de formación e mostras de traballos. É un lugar importante en todas as súas facetas, sobre todo para as persoas que o conforman, e que merece ser máis coñecido.
Aínda así, moitos dos socios e socias, coinciden en que existe un problema xeneralizado de falta de rexuvenecemento, de que o centro, en ocasións, semella un espazo pechado. Ás veces falta coñecemento tanto do lugar como de que a Arte Escénica é unha profesión “con saídas”, algo ao que un se pode dedicar, e isto segue a ser unha tarefa que temos por diante.
En Burgos hai moito talento e agora mesmo o futuro está nas nosas mans. Temos moitas ideas e moitos proxectos, mais é necesario un motor, tempo, e xente motivada, moza, con chispa, con ilusión e con moita vocación para seguir trazando o futuro camiño do Centro de Creación. En palabras da actual presidenta da Xunta Directiva, Estrella R., debería existir unha Parrala en cada cidade, un espazo onde desenvolver as artes escénicas dedicado á necesidade universal de contar historias, algo no que Burgos é pioneira.
