Imaxes para mascar
| Roi Vidal Ponte |
Asistimos ao teatro para escoitar unha historia, ver sobre o escenario anacos representados desa historia e imaxinar os outros, eses que se agochan tras un silencio sospeitoso cuxo segredo arelamos descubrir. Por unha vez (polo menos unha ou sete veces ao mes) somos nós, espectadoras, as que enchemos os ocos, as que escribimos os artigos de opinión. Pero hai un teatro que se nega a si mesmo e que lle dá ao público o que o público xa ten. Barroquismos informativos da era da incomunicación.
Elaine Murphy é unha rapaza moi nova que, despois de probar como actriz, vai e escribe unha peza de teatro que se converte nun éxito. Pasou hai algúns anos en Irlanda (outro día habería que falar do gusto do teatro galego pola dramaturxia irlandesa) e o éxito foi que Elaine falase de cousas normais que lle pasan á xente normal, a mulleres normais: quedar preñada na adolescencia, ter un exmarido ionqui e enlearse cun bailarín de salsa, celebrar a xubilación mercando un vibrador para serlle infiel a un marido senil. Son cousas que Murphy conta con pelos e sinais, estruturando o seu texto con monólogos nos que as tres mulleres (a avoa, a nai e a neta) lle detallan ao público como foi transcorrendo a súa vida no último ano a través dese terror desexado que chamamos ‘cambio’.
Se cadra influído pola xuventude da autora e a actualidade dos feitos, ou se cadra arrastrado pola crenza de que o público só pode estar máis de media hora sentado se ten diante unha pantalla, Álvaro Lavín escolle darlle ao respectable un producto mastigado para que non teña que rumiar. Isto tradúcese nunha absoluta ausencia de silencio sonoro e visual, nun horror vacui que mataría a Peter Brook. A escena énchese dunha enorme pantalla na que constante e cansinamente se van sucedendo unhas imaxes que, no canto de completar suxestivamente cada monólogo, subliñan o que xa estamos a escoitar, privando a cada espectadora de exercer o seu lexítimo dereito a investigar con liberdade: o dereito a unha imaxinación digna.
As actrices son as primeiras afectadas. O ritmo frenético non axuda a lucir unha boa interpretación. Destaca a de Elina Luaces, que é a que ten máis táboas, no papel da avoa. Nalgún recuncho da súa interpretación albiscamos certa resistencia ao aceleramento que lle permite atanguer o humor sen ter que esaxerar. Pero a Merce Castro váiselle a personaxe pola boca e véselle o alivio na expresión corporal, mentres que a Rocío González semella estarlle prohibida a calma e vese abocada a subliñar cada cambio de emoción co seu xesto correspondente.
A velocidade é esa cousa que nos eleva por riba do que importa. E enriba do escenario obriga ás intérpretes a surfear polo texto, a dicilo como quen xoga cunha goma de mascar. E xa sabemos que a quen masca plástico ninguén lle cre unha lágrima. E ao final resulta que a cousa non era para rir tanto e chegan un par de momentos dramáticos que están porque teñen que estar, porque os escribiu Elaine e hai que dicilos e unha sensación chiclosa e brillante quédase pegada ao padal.
Porque xa sabemos que quen masca plástico ten fácil atragoar.
Meu ben de Elaine Murphy
Dirección: Álvaro Lavin
Elenco: Rocío González, Elina Luaces, Mercedes Castro.
Espazo sonoro: Anxo Graña
Iluminación: Afonso Castro
Videocreación: Roi Fernández
Vestiario: Mari Seoane
Teatro Principal de Pontevedra. 30-10-2014.
