Aínda eran tempos da estraña e antiga realidade cando atopei cun termo que me atravesou o cerebro de lado a lado. Estupefacto estaba cando escoitei esas palabras. Fago unha dramatización da situación:
– Ola, quería falar do meu espectáculo.
– Non, grazas. Aquí unicamente programamos teatro-teatro.
Maldito sexa o teatro-teatro!
Que era iso? Que era ese concepto que me estaba a deixar sen traballo? Estaba enfadado.
Era o teatro-teatro un teatro metateatral? Un teatro encima doutro teatro? Un teatro só ao alcance duns poucos escollidos? Era un termo elitista, clasista ou surrealista?
Segundo expertos, o teatro xa sucede cando alguén fai unha acción e outra persoa o observa. Unha aproximación ao feito teatral bastante científica e que lembra a estas partículas que soamente aparecen cando están sendo observadas. Quere isto dicir que se alguén fai teatro ante un auditorio baleiro xa non é teatro? E se alguén está a observar agochado… conta ou non?
Require o teatro-teatro un número superior de observadores para ser considerado como tal? Pode evolucionar? Pode chegar a ser Teatro con maiúsculas? Un teatro ultraobservado que se converte en algo máis. Deixa atrás a fase substantiva e adéntrase no campo superior dos nomes propios.
O Teatro, orgulloso e presumido, mide a súa existencia na forza dos aplausos e nas palabras amables dos seus observadores. Tal vez, chegado un punto, poida deixar de necesitar loanzas e pasar directamente a ser nome propio sen necesidade de nada máis. Teatro feito a si mesmo e que vive á marxe da recepción do público, das necesidades económicas e das cuestións propias das artes escénicas e a realidade. Un teatro monárquico.
É entón o teatro-teatro o requirimento de alguén que desexa e suspira por un teatro auto-proclamado, de grandes dimensións, soliloquios en pentámetro iámbico e moitos intérpretes?
Supoño que, no fondo, referirse ao teatro con esta expresión, inclúe ter unha idea bastante despectiva do teatro pequeno, do teatro de mínimos que entra no coche e fai estrada para chegar a onde pode.
A estrada fai o teatreiro. É esta unha relación de amor por un estilo de vida e por unha expresión artística de esencia xenerosa. O teatro para a xente, que chega onde pode e atrapa coa súa honestidade, distrae uns minutos do aleatorio da realidade somérxete noutro mundo.
Achegarse ao teatro de a pé é necesario para comprender que a loita contra os prexuízos é diaria. Especialmente se os teus valores se basean na diferenza de clases ou no tamaño das cousas.
Eu fago teatro de coche. Son experto en cargar e descargar as cousas. En resolver crebacabezas imposibles cos trastes e de ir a sitios que malamente saen nos mapas. De perder diñeiro por unha función porque é máis importante facela que quedar na casa. E estou orgulloso diso, de todas esas funcións estrañas, de todas esas aventuras.
E por iso sei que o teatro-teatro de clase obreira é necesario. E cada día máis.
