Hai noites no teatro que se converten nunha especie de revelación. Iso foi o que aconteceu en Ribeira con Do reino (e) dos amores proscritos, o novo espectáculo de Afonso Becerra, unha peza que se move entre a erudición e a emoción, entre a beleza da palabra e a enerxía viva da escena.
A obra propón unha viaxe ao Reino de Galiza medieval, desde as lendas celtas ata o esplendor das cantigas, pero faino cunha mirada contemporánea, libre e fondamente humana. Non é unha simple recreación histórica: é un xogo teatral que reivindica as voces silenciadas —as das mulleres, as dos artistas, as das persoas que amaron fóra das normas— e que, ao mesmo tempo, devolve dignidade e luz a unha parte esquecida da nosa identidade.
No escenario, Ana Carreira Varela ofreceu unha lectura de contos chea de sensibilidade e ritmo, convertendo cada palabra nunha pequena faísca que prendía no público. Isabel Risco, pola súa banda, deu vida con forza e respecto ás raíñas Dona Sancha e Dona Urraca, dúas figuras que encarnan o poder, o desexo e a memoria feminina da nosa historia. A súa interpretación tivo algo de rito: como se as antigas voces volvesen falar, mais dende a contemporaneidade dun corpo e dunha mirada chea de verdade.
A presenza de Alberte Bello e Henry Vidal completou un cadro escénico cheo de harmonía e talento. A música interpretada en directo, con instrumentos de época, guiou o relato con delicadeza: o son das cordas e da percusión medieval transportábanos a un tempo remoto, mentres os versos de Martín Códax, Mendiño ou Xohán de Cangas vibraban coa mesma actualidade que un poema novo.
As ilustracións de Paula Garrote e o coidado tratamento da escenografía e da iluminación, tamén a cargo de Bello, fixeron do espectáculo unha verdadeira viaxe sensorial. Todo estaba pensado e medido, mais sen perder a alma nin a espontaneidade que fan que o teatro sexa vida.
Para a dramaturxia, Afonso Becerra combinou textos propios con fragmentos e poemas doutras autoras e autores: Eduardo Pondal, Uxío Novoneyra, Darío Xohán Cabana, e tamén —e aquí permítaseme a emoción persoal— dous textos e dous poemas meus, creados especialmente para as escenas das raíñas. Escoitar esas palabras na voz de Isabel Risco, envoltas en música e luz, foi unha experiencia fondamente conmovedora: algo que vai máis alá do orgullo, unha sensación de gratitude profunda por ver a creación transformarse en arte compartida.
E agradezo, sobre todo, a Afonso, pola súa xenerosidade e visión. Porque nesta peza ninguén queda fóra: todas as voces teñen espazo, todas as vidas —as normais e as proscritas— atopan o seu lugar na historia. O detalle de nomear os autores, de recoñecer as fontes, de poñer rostro e nome a quen sementou a nosa cultura, é un xesto de amor e de xustiza.
Do reino (e) dos amores proscritos é, en definitiva, unha viaxe teatral e emocional pola nosa memoria. Un convite a mirar cara ao pasado con ollos limpos e a celebrar quen fomos, quen somos e quen aínda podemos ser.
Saín do teatro coa sensación de que algo se recolocara dentro de min: as palabras, as músicas, as sombras e as luces quedaron a latexar como un eco antigo, como unha canción que non queres que remate.
- Do reino (e) dos amores proscritos - 29/10/2025
